વિચારમંચ: યુવતીના પિતાને અરજી ફગાવતા કર્ણાટક હાઈકોર્ટે જણાવ્યું છે કે વૈવાહિક બંધન માટે જીવનસાથી અથવા જીવનસાથીની યોગ્યતાનો નિર્ણય ફક્ત વ્યક્તિઓ દ્વારા જ લેવામાં આવે છે. રાજ્ય કે સમાજ આ ક્ષેત્રમાં દખલ કરી શકે નહીં.
ન્યાયાધીશ બી વીરપ્પા અને કે એસ હેમ્લેખાની ડિવિઝન બેંચે 19 વર્ષીય યુવતીના પિતા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી હેબિયસ કોર્પસ (હેબિયસ કોર્પસ) અરજીને ફગાવી દેતા કહ્યું કે “તે પોતાનું ભવિષ્ય નક્કી કરવા અને તેના જીવનસાથીને પસંદ કરવા માટે સ્વતંત્ર છે અને તે જ સમયે, તેણીએ તેના માતાપિતા સુધી પહોંચેલી પીડા અને પીડાનું કારણ બનવું જોઈએ નહીં.” જો કે, કોઈ વ્યક્તિ સાથે લગ્ન કરવાનો અધિકાર એ વ્યક્તિની પસંદગી છે, જે બંધારણના અનુચ્છેદ 21 નો એક અભિન્ન ભાગ છે. “પહેરવેશ અને ખોરાકની બાબતો, વિચારો અને વિચારધારાઓની, પ્રેમ અને ભાગીદારીની બાબતો ઓળખના કેન્દ્રીય પાસાઓના કાર્યક્ષેત્રમાં આવે છે.” આ કાયદો માન્ય લગ્નની શરતોનું નિયમન (બંધારણીય પાલનને આધિન) કરી શકે છે, કારણ કે તે વૈવાહિક બંધનને સમાપ્ત કરી શકાય અથવા રદ કરી શકાય તેવી શરતોને નિયંત્રિત કરી શકે છે. આ ઉપાયો લગ્નના પક્ષકારો માટે ઉપલબ્ધ છે કારણ કે તેઓ જ શ્રેષ્ઠ રીતે નક્કી કરે છે કે તેમણે એકબીજાને વૈવાહિક બંધનમાં સ્વીકારવું જોઈએ કે પછી તે સંબંધમાં રહેવું જોઈએ ? જીવનસાથી માટે તેમની પસંદગી નક્કી કરવામાં માતાપિતા સહિત સમાજની કોઈ ભૂમિકા નથી.
હાઈકોર્ટે એવું પણ કહ્યું કે માતાપિતા અથવા તેમના પરિવારના સભ્યોને તેમની પુત્રીના જીવનમાં દખલ ન આપી શકે. “પ્રેમ “હૃદયથી થવો જોઈએ બાહ્ય આકર્ષણથી નહીં”. આ કુદરતનો નિર્ણય છે અને બીજા કોઈનો અને મા-બાપે કુદરતના નિર્ણયને સ્વીકારવો જોઈએ નહીં કે કુદરતની વિરુદ્ધમાં જવું જોઈએ.
